Tüm Ürünlerde Ücretsiz Kargo

Osmanlı Hat Sanatının Kurucusu; Hafız Osman Efendi Kimdir?

Aralık 24, 2020

Bugün ki yazımızda sizlere hat sanatı kurucusu Hafız Osman Efendi’den bahsedeceğiz. Hat sanatı Osmanlı döneminden günümüze ulaşmıştır. Son zamanlarda üniversitelerde de ders konusu haline gelen bu nadide sanat Arap harfleri ile güzel yazı yazma sanatına verilen isimdir. Bu noktada hat sanatı nedir sorusuna cevap verirken asıl konumuz olan sanatının kurucusu unvanına sahip Hafız Osman Efendi kimdir başlığı ile yazımıza devam edelim.

 

Hafız Osman Efendi ve Hat Sanatı

Hafız Osman Efendi Osmanlı devri hat sanatının bilinen isimlerindendir. Osmanlıda hat sanatı okullarını kuran Şeyh Hamdullah’tan sonra en bilinen hattat Hafız Osman’dır. Şeyh Hamdullah’tan 150 yıl sonra yaşamış ve yaşadığı dönemde verdiği hat sanatı eserleri sayesinde Şeyh Hamdullah’ında oldukça ilerisinde olmuştur.

1642 yılında İstanbul’da doğan Hafız Osman, küçük yaşta hafız olmuş ve bu unvan onu ismi ile takip etmiştir. Eğitimine Köprülü Fazıl Mustafa Paşanın yanında başlayan Hafız Osman bu sıralarda hat sanatına ilgi duyar ve Derviş Ali’nin yanında eğitimine devam eder. Sonrasında Soyulcuzade Mustafa Eyyübi ile hat eğitimine devam eden Hafız Osman, 18 yaşında icazet almıştır. Gençlik dönemindeki hat sanatı örnekleri Derviş Ali yolunda kaleme aldığı görülmektedir. Hafız Osman merak duyduğu bu sanatı en iyi şekilde icra edebilmek arzusuyla Nefeszade İsmail Efendi’nin yanında elifba meşkinden eğitimine tekrar başlar. Amacı Şeyh Hamdullah üslubunu öğrenmektir. Şeyh Hamdullah eserlerine ilgi duyan Hafız Osman, onun sarayda yer alan mushafını taklit ederek tekrardan kaleme alır. Hat sanatında başka bir hattatın eserini takliden yazmak hoş bir davranış olarak görülür ve bu davranış ile Hafız Osman Efendi derecesini yükseltmiş olur.

Sanat hayatı 40 yıl süren Hafız Osman Efendi hiçbir gün kalemi elinden bırakmamış ve eser vermeye devam etmiştir. Hat sanatı eserlerinde sıklıkla gördüğümüz Hilye-i Şerif yazma geleneği Hafız Osman ile başlamıştır. Bununla beraber kendine has tavrı ile kaleme aldığı Mushaf-ı Şerifler hem kendi devrinde hem de şimdi oldukça rağbet gören ve iltifat alan eserleri arasındadır.

Hafız Osman Efendi sayısız eserler vermiş, sayısız öğrenciler yetiştirmiş ve 56 yıllık ömrüne çok kıymetli eserler sığdırmıştır. Hafız Osman hattı oldukça beğenilen ve çok rağbet gören bir hattır. Döneminde birçok iltifata nail olmuştur. Hafız Osman, Şeyh Hamdullah hattı hakkında yaptığı düzenlemeler ile hat sanatının sadeleşmesi ve doğru anlaşılması için çalışmalarda bulunmuştur. Hat sanatının kurucusu demek bu nedenle yanlış değildir.

Bu yazımızda sizlere Hafız Osman Efendi kimdir, eserleri ve çalışmalarından kısaca bahsettik. 40 yıllık sanat hayatını anlatmakla bitiremeyeceğimiz Hafız Osman Efendi’yi, eserlerini ve sanatını takip ederek saygı ve rahmet ile her daim anıyoruz.

Paylaş